جا ماندن عشایر از وام روستاییان به دلیل نداشتن وثیقه/ مراقب اجرای طرح‌هایی که به یکجانشینی کوج‌روندگان می‌انجامد، باشیم

یک کارشناس توسعه روستایی می‌گوید: در نظام بانکی ایران معمولا وثیقه‌هایی مثل فیش حقوقی، سند املاک و ... پذیرفته می‌شود، اما عشایر چنین چیز‌هایی ندارند بنابراین گاه با وجود داشتن طرح‌های خوب در زمینه تولید و اشتغال؛ از دریافت وام جا می‌مانند.

 به گزارش خبرنگار ایلنا، از ۱۰۰ سال پیش عشایر ۳۰ درصد کل جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند، اما اکنون تنها ۱.۶ درصد جمعیت ایران عشایر هستند. با این وجود، این قشر از جامعه همچنان تاثیر زیادی در تولید مواد خوراکی به ویژه گوشت دام در ایران دارند. بررسی‌ها نشان می‌دهد  این جامعه با بهره‌گیری از ٢٨ درصد مراتع کشور، ٣٠ درصد دام سبک (٢٢ میلیون رأس گوسفند و بره و بز و بزغاله) و چهار درصد دام سنگین (٣٠٥ هزار رأس گاو و گاومیش و شتر) را در اختیار داشته و حدود ٢٥ درصد گوشت قرمز کشور (١٩٠ هزار تن) را تولید می‌کنند. بر این اساس و در شرایطی که نوسانات بازار در یکی دو سال اخیر خود را در قیمت گوشت دام نشان داده، توجه ویژه‌ای به حمایت از اشتغال و تولید عشایر صورت گرفته است.

 در جریان اجرای طرح ایجاد اشتغال پایدار برای مناطق روستایی و عشایری به این افراد تسهیلاتی اعطا می‌شود، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد موانع سر راه این قشر برای دریافت وام بیشتر از اقشار دیگر است.

اخیرا کرمعلی قندالی (رئیس سازمان امور عشایر کشور) اظهار کرده است: در قانون ایجاد اشتغال پایدار برای مناطق روستایی و عشایری تاکید ویژه ای به ایجاد اشتعال در مناطق عشایری شده به طوری که وزارت کار سامانه‌ای برای ارائه تسهیلات به این بخش در نظر گرفته است و در سال اول ۴۰۰ میلیارد تومان سهم عشایر کشور بود.

به گفته او؛ بر اساس اصلاح قوانین و دستور العمل‌هایی که برای ارائه تسهیلات اشتغال روستایی و عشایری در حال انجام است، سعی شده، شفافیت بیشتری در حوزه روستا و عاشیر حاصل شود تا بتوان عملکرد بهتری داشته باشیم، به طوری که برای تامین وثیقه، پیشنهاد پروانه چرا و یارانه داده شده و در جلسات اولیه نیز تصویب شده است.

محمد شکیب بستکی (کارشناس توسعه روستایی) با بیان اینکه عشایر قطعا در تولید بسیاری از محصولات که خود می‌توانند مواد اولیه برای ساخت کالا‌های دیگر باشند، فعالیت دارند و این به اهمیت این قشر می‌افزاید، به ایلنا می‌گوید: عمدتا عنوان می‌شود که عشایر تامین‌کننده بخش قابل توجهی از گوشت قرمز کشور هستند، اما همین عشایر در تولید لبنیات، پشم و پوست گوسفند و بز و حتی مواردی مثل پرورش اسب فعالیت دارند و سهم آنها در این تولیدات هم اصلا کم نیست.

او ادامه می‌دهد: بررسی‌ها نشان می‌دهد هر ساله از تعداد جمعیت عشایری کشور کاسته شده است. این اتفاق به معنای این است که شرایط برای عشایر رفته رفته سخت‌تر شده است و آنها ترجیح داده‌اند به یکجا نشینی رو بیاورند. اگر قرار است عشایر هم به عنوان جلوه‌ای از فرهنگ ما و هم به عنوان قشری که در تولید و اقتصاد موثر هستند، همچنان باقی بمانند باید مورد حمایت قرار گیرند.

شکیب با اشاره به طرح ایجاد اشتغال پایدار برای مناطق روستایی و عشایری عنوان می‌کند: چنین حمایت‌هایی لازم است، اما اینکه این حمایت چگونه اتفاق بیفتد اهمیت زیادی دارد. قطعا نباید وام پرداختی در جریان اجرای این طرح به گونه‌ای باشد که عشایر را یکجانشین کند.

او ادامه می دهد: موضوع مهم دیگر بحث ضمانت وام برای عشایر است. در نظام بانکی ایران معمولا وثیقه‌هایی مثل فیش حقوقی، سند املاک و ... پذیرفته می‌شود، اما عشایر در مواردی چنین چیز‌هایی ندارند بنابراین با وجود داشتن طرح‌های خوب در زمینه تولید و اشتغال از دریافت وام جا می‌مانند.

این کارشناس توسعه روستایی عنوان می‌کند: مواردی مانند پروانه‌ی چرا و یارانه‌ها به عنوان وثیقه وام می‌تواند مورد پذیرش قرار گیرد، اما به هر حال نباید عشایر را درگیر برخی ساز‌و‌کار‌هایی کرد که با آن آشنایی ندارند. این سازو‌کار‌ها می‌تواند در نهایت به ضرر آنها تمام شود و آنها را دچار صدمات مالی جبران ناپذیر کند.