گردشگری تاریخی؛ سفر در طول تاریخ با ماشین زمان

گردشگری تاریخی یا هیستروتوریسم یکی از کهن‌ترین و به عبارتی عادی‌ترین گونه‌های گردشگری‌ست که ایران در آن از ظرفیت‌های متعددی برخوردار است که آن را در زمره پنج کشور دارای بیشترین آثار تاریخی به گواهی یونسکو قرار داده است.

به گزارش خبرنگار ایلنا، گردشگری تاریخی یا هیستروتوریسم یکی از کهن‌ترین و به عبارتی عادی‌ترین گونه‌های گردشگری‌ست که بر اساس آن، بشر حسب نیاز به برقراری پیوند با گذشته خود، همواره این رویکرد گردشگرانه کلاسیک را تداوم بخشیده است.

پاسداشت آثار تاریخی از جانب کشورهای مختلف و حتی تلاش برای جعل، تحریف و حتی تاریخ‌سازی را می‌توان در راستای پاسخ به همین نیاز بشری ارزیابی کرد. این گونه کلاسیک از گردشگری در سراسر نقاط جهان، همچنان به عنوان پرکشش‌ترین، ایمن‌ترین، اقتصادی‌ترین و ساده‌ترین نوع از انواع توریسم است.

در این رویکرد که همواره در طول تاریخ با نگارش سفرنامه‌های مختلفی، از ناصرخسرو تا مارکوپولو و از حاج سیاح تا مادام دیولافوا، نمودهای متعددی از تداوم این نوع نگاه به سفر را می‌شود مشاهده کرد.

در این رویکرد از گردشگری، آثار و ابنیه تاریخی اعم از: کاخ‌ها، عمارت‌ها، بناهای مذهبی (کلیسا، مسجد، معبد، کنیسه، آتشکده و...)، پل‌ها، کاروانسراها، قصرها و قلعه‌ها به عنوان اماکن هدف مورد بازدید قرار می‌گیرند. البته گردشگری تاریخی فقط معطوف به سازه‌های بسیار تاریخی نیست و ابنیه جدیدی نظیر موزه‌ها، باغ‌موزه‌ها و تماشاگاه‌های تاریخی، به نمایشگاهی سریالی از سیر تحول و تطور تاریخ می‌پردازند که بسیار نیز مورد استقبال گردشگران در سراسر جهان قرار می‌گیرند؛ موزه‌هایی نظیر لوور در پاریس، مادام تسو و بریتیش میوزیوم در لندن و توپکاپی در استانبول، از جمله موزه‌های بسیار پرطرفدار در دنیا محسوب می‌شوند. در ایران نیز موزه ملی که دارای تالارهای متعددی از ادوار تاریخی‌ست، جذابیت‌های فراوانی را برای علاقه‌مندان به تاریخ و گردشگری تاریخی در خود جای داده است. 

در رابطه با آثار تاریخی نیز، طبق آمار یونسکو ایران به عنوان یکی از پنج کشور نخست جهان در تنوع و تعدد ابنیه و آثار تاریخی‌ست که از آن جمله به سازه‌های متنوع ثبت شده در فهرست میراث یونسکو اشاره کرد. از مجموعه نقش جهان در اصفهان، تا مجموعه وکیل در شیراز و از تخت جمشید و پاسارگاد در استان فارس تا سازه‌های آبی شوشتر و مجموعه باغ‌ها و کلیساهای ایران اشاره کرد. هرچند ذکر نام برخی از آثار تاریخی در این مقال محدود، به گونه‌ای کم‌لطفی نسبت به تاریخ ایران در تمامیت آن است ولی تکرار حدیث زیبایی‌های بی‌پایان ایران - هرچند محدود- هرگز خالی از لطف نیست. 

آمار دقیقی از گردشگران آثار تاریخی در جهان و البته ایران در دست نیست اما سرمایه‌گذاری در مرمت آثار تاریخی، تقویت شبکه حمل‌ونقل (ریلی، جاده‌ای، هوایی و دریایی)، توسعه ظرفیت هتلینگ و تسهیل در فرآیند صدور ویزا و اقداماتی از این دست، می‌تواند به گسترش و رشد این صنعت پاک، پرقدرت و با گردش مالی بالا در کشور، منجر شود. البته وقوع این اتفاق نیازمند عزم ملی و شناخت دقیق از ظرفیت‌های توریستی کشور و کاهش محدودیت‌های مترتب بر این صنعت است که به‌طور قطع مزایای فراوانی را برای اقتصاد و معیشت ایرانیان در این روزگار عسرت و تحریم فراهم می‌سازد.